10 december 2021

In deze blog vertel ik wat het blauwe uur is en waarom het een magische sfeer kan opleveren bij avondfotografie.

Wat is het blauwe uur?

Het blauwe uur is een korte periode na zonsondergang dat de lucht prachtig diepblauw kleurt. Voor stadsfotografen is dit een ideaal moment voor het maken van magische avondfoto’s.

Ook in de ochtend, voor zonsopkomst, is er een blauw uurtje. Voor het gemak houden we het nu even bij avondfotografie.

Een stukje theorie over het gouden en het blauwe uur

Als de zon aan het eind van de dag laag boven de horizon staat, moeten de lichtstralen een langere weg door de atmosfeer afleggen. Rode lichtstralen zijn langer en zorgen voor warm rood-oranje licht. De blauwe lichtstralen zijn korter en worden in de atmosfeer verstrooid.

Dit is de reden dat we bij een zonsondergang mooi zacht goudgeel licht kunnen waarnemen. Fotografen spreken dan van het gouden uurtje. Dat gouden uurtje gaat nog even door na zonsondergang.

Iets later, als de zon 6 graden onder horizon is gezakt, zal het rode licht in de ruimte verdwijnen. Wat resteert zijn de blauwe lichtstralen die verstrooid worden, die zorgen voor zacht, koel licht. Het blauwe uurtje is aangebroken!

Duurt het blauwe uur eigenlijk wel een uur?

Nee. Het blauwe uur duurt helemaal geen uur. Eigenlijk is het maar 15 à 20 minuten. Dit hangt echter af van de datum en de plaats op aarde waar je je bevindt.

Er zijn allerlei apps voor je telefoon zoals Photopills of de Golden Hour App die het blauwe uur exact op de minuut aangeven. Maar als vuistregel kun je aanhouden dat het blauwe uur een half uurtje na zonsondergang begint en drie kwartier na zonsondergang voorbij is.

Kunstlicht in het blauwe uur

Oke, we hebben die prachtig blauwe avondlucht met fotogeniek zacht licht. Maar er is nog een ander ingrediënt nodig: Een locatie met kunstlicht.
Kunstlicht is overal, denk aan straatlantaarns, licht wat door de ramen naar buiten komt, neon reclames, autolichten etc.

Dan ontstaat er iets moois. Een samenspel tussen de diepblauwe lucht en het kunstlicht.

Het levert een contrast op wat fijn is om naar te kijken. Koele tinten van het omgevingslicht en de warme tinten van de kunstverlichting.

Het is nog licht genoeg zodat de gebouwen nog goed zichtbaar zijn.
Maar donker genoeg zodat de lichtjes goed uitkomen. Dit is de ‘sweet spot’ van avondfotografie!

Maar wacht niet te lang, het wordt nu snel donkerder. Als de lucht zwart wordt, kun je nog prima verder fotograferen, maar de sfeer zal weer anders zijn.

Planning van je blauwe uur foto

Omdat het momentum zo snel voorbij is, is het handig om je shot van te voren goed te plannen.

Het begint met het bedenken van een interessante locatie. Ben je beginner, dan adviseer ik om te starten in je eigen woonplaats. Waarschijnlijk is je eerste poging nog niet perfect. Bij een locatie dichtbij, kun je eenvoudig in een volgend blauw uur een nieuwe poging wagen.
Zelf kom ik vaak op dezelfde locaties terug. Een goede manier om jezelf continu te verbeteren.

Als je de locatie hebt bepaald, kijk je op je app hoe laat het blauwe uur begint. Bepaal hoeveel tijd je nodig hebt om op die plek te komen. Ik houd ervan om altijd ruim op tijd aanwezig te zijn. Je kunt dan vast wat composities uitproberen. Je camera-instellingen voor avondfotografie checken. En wellicht is er een mooi gouden uurtje, dan pak je dat ook nog even mee.

Welke apparatuur heb je nodig?

Wat je ieder geval nodig hebt, is een camera en een statief.
Er is minder licht, dus zul je met langere sluitertijden fotograferen. Om toch een scherpe foto te krijgen, mag de camera niet bewegen. Een stevig statief is dan zeer aan te raden.
Heb je onverhoopt geen statief bij je, dan kun je je camera op de grond of op een muurtje zetten. Maar dat beperkt je behoorlijk bij het maken van een goede compositie.

Heb je daarnaast nog een afstandsbediening of draadontspanner, stop die vooral in je fototas. Maar echt noodzakelijk zijn ze niet.

Magisch

De letterlijke betekenis van fotografie is ‘Schrijven met licht’. En dat is met avondfotografie in het blauwe uur zeker van toepassing!
Je kunt schrijven met een combinatie van het mooiste omgevings- en kunstlicht!
Zeg nou zelf, dat is toch magisch?